Tungelroy kent heel veel namen en bijnamen. Ook zijn er verschillende delen van Tungelroy die bepaalde namen hebben. Pelmersheide, Stoute Koelen, Dupesweg etc.
Na onderzoek zien we dat er verschillende namen wellicht afkomstig zijn van familienamen, de zogenaamde patroniemen. De familie Pelmers, In den Crange, etc.
Maar sommige namen komen niet vanuit een patroniem. Dit zijn zogenaamde toponiemen. Dit zijn eigennamen van een geografische entiteit, zoals De Stoute Koelen.
Namen en hun betekenis
Tungelroy kent veel namen. Namen van
boerderijen, namen van akkers, bosgebieden, etc. Op deze pagina verzamelen
we al die namen en leggen uit wat ze betekenen. Sommige namen zijn
natuurlijk makkelijk te verklaren, maar er zijn er ook die wat moeilijker
zijn. Als u aanvullingen heeft laat het ons dan weten. Zodra we weer een
nieuwe hebben gevonden voegen we die weer toe.
NAAM | BETEKENIS |
Stoute Koelen | Stout komt van stroet = moerassig land, begroeid met laaghout, Kôel = poel). Toponiem |
Dupesweg | Dit was een lange verbindingsweg tussen de Keenterstraat en de Peelheideweg tussen Tungelroy en Swartbroek dwars door de Dupen. Dupe is een zeer oude aanduiding voor een slenk, een verdieping in het landschap. Toponiem |
Halfersstraat | Een halfer was oorspronkelijk een pachter, die de helft van de opbrengst van zijn hoeve als pacht moest afdragen. Later werd het tot een eigennaam. In dit geval is de straat genoemd naar de boerderij "Bij Halfers", toenertijd bewoond door de familie Lambers. Toponiem |
Ketsheuvel | Kets is het dialectwoord voor een mus. Deze naam is dus synoniem voor Mussenberg, een veel voorkomend toponiem. Andere verklaringen voor deze aanduiding voor een met struiken begroeid zandheuveltje temidden van moerassig gebied zijn zeer speculatief. Toponiem |
Keutelraatweg | De naam is afgeleid van keuter of kater: de bewoners van een kleine boerderij. Toponiem |
Kievitspeel | Dit is afgeleid van kievit dat nat en drassig terrein betekent. Toponiem |
Truppert | Truppert betekent trompert: klaroenspeler, signaalgever. trompetter of bazuinblazer. Toponiem |
Coonenhof | Coonen is een familienaam en stamt oorspronkelijk af van de naam Coenen. Later verbarsterde deze naam naar Coonen. Coonenhof kunnen we dan ook terugtraceren tot 1539. Patroniem |
Telheide | Het gebied rondom de Telheideweg bestond vroeger grotendeels uit heide. Tel is een oud woord voor dal. Toponiem |
Philipkensbrug | Zo wordt de brug bij Stapershof die Tungelroy en Stramproy verbindt genoemd in een akte van 14 febr 1782. Graaf Philips van Horne was vroeger eigenaar van de vloedmolen die hij verpachtte. Toponiem |
Krang | In den Krang komt reeds voor in 1547 en 1550. Er leeft dan alhier een familie in den Crange met Gijsken en Peter in den Crange én Jacob en Thonis in den Crange. Patroniem. In het boek van Winnie van Oorschot "Swartbroek, verleden en heden" wordt het uitgelegd als een toponiem. De naam Krang (1690) is afgeleid van krengen=keren of omdraaien. Er liep een weg tot aan een boerderij en dan zat er niks anders op dan om te keren, want het moerasgebied dat erachter lag was ontoegankelijk. Men moest daar krengen=keren. |
Pelmersheij | Deze naam is afkomstig van de familie Pelmers die hier reeds vanaf 1501 woonde (patroniem). |
Ingels | Ook deze naam is afkomstig van de familie Ingels zoals blijkt uit een gicht van 12-03-1523. Hierin wordt o.a. een Johan Ingellen genoemd. In 1501 zien we al Jenne en Goert Ingellen. |
Hennekens | Ook afkomstig van een familienaam (patroniem). Joannes Hennekens (10 september 1651). Ook Henricus Hennekens, Hencken. De laatste keer dat de naam voorkomt is op 6 februari 1764. |
Theurke | Het gebied 't Theurke zou vernoemd zijn dan een torentje dat daar vroeger heeft gestaan en waarbij je dan een wijds uitzicht had over de omgeving. Toponiem. |
Wijfelterbroek | Wijfelterbroek is een bescheiden restant van het reusachtige moerasgebied, dat zich vroeger uitstrekte tussen Altweert, de Tungelroyse en Stramproyse heide en Bocholt. De naam is afkomstig van het middelnederlandse woord voor vlinder "vivelter". Het kan samenhangen met het latijnse woord viveter, dat "vijver" betekent (moeras). De oude schrijfwijze van dit gebied, Vivetersbroek zou hierop wijzen. Zie ook de pagina cartografie waarop verschillende kaarten staan met de naam Vivetersbroek. |
Hillen | Hillen is een patroniem afgeleid van Hileijn, Hillen. patroniem van de voornaam Hillin, Hellin, vleivorm van een hild-naam, zoals Hildeboud=Helleboud. |
Kimpe | Kimpe komt van (cumpen, Kimpen, Kumpen. Het betreft hier wederom een patroniem, afgeleid van de Germaanse voornaam Campo hetgeen kamper, vechter betekent. |
Koeulen straet | Oude benaming voor de huidige Meussenstraat. De straat heette zo al in de periode 1811-1832. Toponiem. Afgeleid van de Stoute Koelen (Zie Stoute Koelen) |
Dijkstraet | Oude benaming van de huidige Kemperveldweg. De Dijkstraet liep helemaal door tot de Dijkerstraat op Keent. De straat heette zo al in de periode 1811-1832 |
Schreikesveld | Afgeleid van een patroniem. vroeger woonde hier de familie Schrekes ofwel Schreijkes (Schreijkens, Screijkens). Deze familie wordt al op 8 maart 1507 genoemd. In de navolgende jaren (1524, 1527, 1536, 1538, etc.) In 1811 wordt het veld links van de Kievitspeelweg (bij de Meussenstraat) "Schrekesveld" genoemd. De Kievitspeelweg heet dan Schrekes straet |
Keuten Bosch | Een stuk grond dat vóór 1796 eigendom was van de kerk en in 't Goor lag. In 1796 werd dit stuk grond door het eerste decreet van de Franse Constitution verkocht als zijnde "waardeloos". |
Neele straet | Een gedeelte van de huidige Tungeler Dorpsstraat vanaf de hoek Kievitspeelweg tot aan Castert (1811-1832) |
Goordt Steg | Zo heette vroeger de Thewenveldweg bij Beelen (1811-1832). In die tijd stond er ook al een huis op dezelfde plek als "op Tieëve" |
Goor | De naam is afgeleid van de familie van 't Goor die hier begin 1500 leefde. Betreft dus een patroniem. Zo leefde er in Tungelroy 16-07-1503 ene Jan van Ghoor die op die datum een akte opmaakt waarin zaken gedaan wordt met Mertten Koelen en Jan Schaeken. |
Baet Straet | Baet is afgeleid van de familie Baeten die hier leefde vanaf begin 1500 tot in 1800. Baeten is een metroniem, dat wil zeggen dat de naam is afgeleid van een vrouwelijke voornaam. Baeten zou afgeleid zijn van de vrouwelijke voornaam Beatrix. |
Meussen Straet | Halverwege 1600
woonde er in Tungelroy een familie Meussen. Meussen is een patroniem
en is afgeleid van Meesen. De naam Meesen verwijst naar de vogel de
mees.
![]() |
Toutelsveld | Wie vlak vóór Ingelshof rechts het zandpad (Hulsweg) op gaat, vindt aan zijn rechterhand het Toutelsveld. Als je vanaf de eerste splitsing na Leijssen links af gaat kom je langs het Toutelsböske, dat ooit in het bezit is geweest van kunstenaar Cor van Geleuken (woonde op Ingels). Vroeger lag er achter het Toutelsveld boerderij Toutels. De naam Toutels is afgeleid van een patroniem, vroeger woonde hier namelijk het echtpaar Francois Toutenel en Catharina Schaeken (van Schaekeveld). De naam Toutenel komt echter niet lang in Tungelroy voor. De eerste vermelding dateert van juni 1809 en na 1813 is deze naam weer verdwenen. Waar de naam oorspronkelijk vandaan kwam is niet bekend. Wel weten we dat een familie "Toutenel" in die periode in Maastricht woonde. De Hulsweg bestond ook niet in de periode rond 1771-1777. Toen werden namelijk de kaarten van Ferraris ontwikkeld en hierop is deze weg niet te zien. Dan is het ook te verklaren dat de naam Toutels (Toutenel, zeg, de boerderij Toutels pas na 1777 is ontstaan cq gebouwd. |
Klakstert | 't eind, de staart, waar het slijk in klodders, klakken van spaken en velgen viel. Hier liep voor 1880 de weg van Weert naar Stramproy, die de "slaagdiek" genoemd werd. |
Copyright © 2013 - Alle rechten voorbehouden - Erfgoed Tungelroy